بسمه‌تعالی
مفاتیح الجهاد؛ نقشه ولایی جهاد فرهنگی
فعالیت‌های فرهنگی گسترده‌ای در سراسر کشور صورت می‌گیرد. این فعالیت‌ها را می‌توان به دو دسته جبهه حاکمیتی و جبهه مردمی تقسیم کرد. مراد از جبهه مردمی، نخبگان و فعالانی هستند که به‌صورت خودجوش به فعالیت فرهنگی در مجموعه‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد می‌پردازند. بسیاری از دغدغه‌مندان در مجموعه‌های فرهنگی و پایگاه‌های بسیج برنامه‌های مختلف و متفاوتی برای اصلاح فرهنگ جامعه انجام می‌دهند. اما این مجموعه‌ها، به دلیل نداشتن «انسجام فکری و گفتمانی»، مبانی، مسائل و ادبیات هماهنگی ندارند و به‌عبارت‌دیگر، جبهه‌ای واحد را در مواجهه با دشمن تشکیل نداده‌اند. به همین دلیل، کیفیت اثرگذاری فعالیت‌های فرهنگی، متناسب با کمیت آن‌ها نیست.
انسجام گفتمانی، مقدمه ایجاد «نگاه نقشه‌ای» و «عملکرد جبهه‌ای» در فعالیت‌های فرهنگی است که به هم‌افزایی این فعالیت‌ها و اثربخشی حداکثری آن‌ها منجر خواهد شد. این هماهنگی و انسجام فکری زمانی حاصل می‌شود که نیروهای انقلابی و فعالان فرهنگی، از یک دریچه واحد به عرصه جهاد فرهنگی نگاه کنند. کدام عینک است که اولاً تصویر درستی پیش روی فعال فرهنگی قرار می‌دهد و ثانیاً جامعه فعالین فرهنگی کشور پذیرای به چشم نهادن آن خواهد بود؟ منظر «فرمانده عرصه جنگ نرم» – یعنی ولی و رهبر جامعه – تنها منظری است که از این هر دو ویژگی برخوردار است. «مفاتیح الجهاد» طرحی است با هدفِ قراردادن عینک ولی جامعه بر چشم فعالین فرهنگی و حاکم ساختن گفتمان ولایی بر فعالیت‌های این عرصه.
برای این هدف، مفاتیح‌الجهاد از هسته‌هایی تشکیل یافته که هر هسته متشکل است از اساتید و دانشجویانی. هرکدام از هسته‌ها نیز در فرآیند سه‌گانه‌ی تربیتی، محتوایی و تبلیغی به فعالیت می‌پردازند.
(عکس منطق مفاتیح)
توضیح زیر عکس: منطق هسته‌های مفاتیح‌الجهاد)
هسته‌های مفاتیح‌الجهاد
بر مبنای این سطوح و دوره‌ها، هسته‌های تربیتی – علمی – تبلیغی برای پشتیبانی از هرکدام از دوره‌ها تشکیل می‌شود که از این قرار است:
هسته جامعه و فرهنگ: این هسته درباره جامعه ولایی و جامعه‌سازی با تأکید بر فرهنگ به‌عنوان روح جامعه سخن می‌گوید. جامعه کارخانه انسان‌سازی و هدف میانی بعثت انبیا است. فرهنگ از سه ساحت بینش، گرایش و رفتار تشکیل می‌شود.
هسته انسان و رشد: این هسته پیرامون انسان‌شناسی و انسان‌سازی سخن می‌گوید. انسان، محور عالم خلقت و رشد او غایت نهایی عالم به‌حساب می‌آید. انسان از سه ساحت عقل، قلب و جسم تشکیل می‌شود.
هسته قرآن کریم: هسته قرآن به ارائه شناخت صحیحی از قرآن و جایگاه آن و تبیین وظیفه‌ی انسان و جامعه در قبال آن می‌پردازد. قران به‌عنوان تجلی علمی دین و منبع اساسی شناخت دین در کنار سنت و عقل به‌حساب می‌آید.
هسته سیره معصومین: هسته سیره معصومین به ارائه شناخت صحیحی از معصومین و جایگاه آن و تبیین ارتباط انسان و جامعه با آن می‌پردازد. سیره به‌عنوان الگوی عملی دین و منبع اساسی شناخت دین در کنار قرآن و عقل به‌حساب می‌آید.
هسته اندیشه و اعتقادات اسلامی: این هسته پیرامون قوه خردورزی، اعتقادات اسلامی و بینش‌های انسانی سخن می‌گوید. اعتقادات اسلامی عبارت است از جهان‌بینی اسلام که در صورت پیاده‌سازی آن‌ها در انسان و جامعه بخش بینش فرهنگ اشخاص و جوامع شکل می‌گیرد. دو بخش دیگر (اخلاقیات و گرایش و احکام و رفتار) برگرفته از اعتقادات و بینش‌ها است و مجموع این سه‌گانه معارف و فرهنگ اسلامی را شکل می‌دهد. در اسلام عقل نقش محوری را در بینش اسلامی دارد.
هسته اخلاق و گرایش‌های اسلامی: این هسته پیرامون اخلاق اسلامی، گرایش‌های انسانی و ساحت قلب سخن می‌گوید. اخلاق اسلامی عبارت است از معارف اسلام در قبال ملکات نفسانی و شیوه پرورش آن‌ها که در صورت پیاده‌سازی در وجود انسان و جامعه بخش گرایش فرهنگ تشکیل می‌شود. گرایش ناظر به ساحت قلب بوده و در کنار عقل و جسم سه ساحت وجودی انسان را تشکیل می‌دهد.
هسته فقه و رفتار اسلامی: هسته قانون و رفتار به مقوله رفتار از زاویه‌ی فقهی – حقوقی و فرهنگی می‌پردازد. در صورت پیاده‌سازی بایدها و نبایدهای قانونی بخش سبک زندگی شکل می‌گیرد. رفتارها مربوط به ساحت اعضا و جوارح انسان است که نگاه فقهی به آن‌ها معادل احکام، نگاه حقوقی به آن‌ها قانون و نگاه فرهنگی به آن‌ها سبک زندگی است.
هسته معارف انقلاب: این هسته پیرامون ارزش‌های حاکم بر انقلاب اسلامی سخن می‌گوید. بررسی مصداق امروزین معارف بنیادین اسلام، معارف زمانه را می‌سازد. انقلاب اسلامی به‌عنوان پیشران جریان حق در عصر حاضر شناخته می‌شود و ارزش‌های حاکم بر انقلاب اسلامی روح و فرهنگ بر آن را شکل می‌دهند.
هسته تاریخ تحلیلی انقلاب: این هسته، پیرامون تاریخ و عملکردهای انقلاب سخن می‌گوید. اگر ارزش‌های انقلاب روح آن را شکل دهد، تاریخ و عملکردهای انقلاب، شیوه‌ی حرکت در مسیر تحقق آن ارزش‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد.
هسته جریان باطل و نظام شیطانی: این هسته درباره جریان باطل و مبانی آن سخن می‌گوید. جریان حق از ابتدای خلقت، با مانع دائمیِ جریان باطل، مواجه بوده است. جبهه باطل شامل نفس اماره (مانع درونی) و شیطان (مانع بیرونی) می‌شود. در حقیقت مبارزه جنود عقل و جهل در درون انسان‌ها با ظهور بیرونیِ مبارزه حاکمیت عقلانیت و جهالت، همراه است که بی‌توجهی یا اشتباه در شناخت دقیق انواع دشمنان (و مقابله متناسب با هرکدام)، همانند تشخیص یا معالجه نامناسب برای پیکره جامعه خواهد بود.
هسته فرهنگ و تمدن غرب: این هسته پیرامون تمدن غرب در دو بخش بر تاریخ (متناظر تاریخ انقلاب) و فرهنگ حاکم بر آن (متناظر معارف انقلاب) آن، سخن می‌گوید. تمدن غرب به‌عنوان محوری‌ترین مصداق امروزین جریان باطل در تقابل با انقلاب اسلامی قرار دارد.
ابزارها و عرصه‌های فرهنگی
علاوه بر هسته‌های فوق، هسته‌هایی موضوعی، ابزاری و مهارتی نیز در مفاتیح‌الجهاد وجود دارند که متناسب با عرصه‌ها، موضوعات و مسائل موجود در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، به فعالیت می‌پردازند. هسته‌هایی که تاکنون تشکیل یافته‌اند عبارت‌اند از:
هسته فرهنگ اقتصادی: ازآنجاکه هر فرهنگی، پشتوانه دیگر حوزه‌های جامعه از جمله اقتصاد است، این هسته به دلالت‌های مفاتیح الجهاد در حوزه اقتصاد با تأکید بر جبهه مردمی فرهنگ می‌پردازد. ازاین‌رو این هسته به بررسی آسیب‌شناسی فرهنگ اقتصادی موجود، ترسیم فرهنگ اقتصادی مطلوب، نقد فرهنگ اقتصادی جریان باطل (از جمله اسلام آمریکایی)، و ارائه راهکارهای برای حرکت از وضع موجود به مطلوب می‌پردازد.
هسته مدیریت فرهنگی: این هسته پیرامون قواعد، اصول و مسائل مدیریت تشکل‌های فرهنگی صحبت می‌کند.
هسته تبلیغ بین‌الملل: این هسته به بررسی اقتضائات طرح مفاتیح الجهاد در عرصه تبلیغ بین‌الملل می‌پردازد. مخاطب این هسته، فعالان فرهنگی عرصه تبلیغ بین‌الملل و صدور انقلاب هستند.
